Một số loài cá có tên khá lạ lẫm và ít người biết đến. Nhưng nó lại giúp ích nhiều đối với sức khỏe con người. Một trong số đó chính là cá thủ. Vậy cá thủ là cá gì? Có bổ dưỡng không? Đây là loài cá được góp mặt trong các phương thuốc Đông Y. Chúng có giá trị ra sao mà lại quý đến vậy? Hãy cùng tìm hiểu sau đây.
Đặc điểm của cá thủ
Cá thủ có tên nước ngoài là Pseudosciaena crocea Richardson. Thuộc họ cá đù, có nhiều tên gọi khác như cá dựng, cá đù vàng, cá dóng… Chúng sống thành đàn lớn ở các vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt. Thân cá cỡ vừa, chủ yếu sống ở tầng đáy ven bờ.
Theo sách Đông Y xưa, cá thủ là thực phẩm ngon và vị thuốc quý. Cá thủ có tính lành, ít béo, kích thích vị giác giúp ăn ngon miệng hơn. Ngoài ra còn giúp huyết mạch lưu thông, khí lực dồi dào.
Tuy có nhiều lợi ích như vậy nhưng không nên ăn quá nhiều. Chỉ cần cung cấp lượng vừa đủ sẽ tốt cho cơ thể. Nếu ăn thừa sẽ gây nóng, phát lở.
Giá trị bổ dưỡng của cá thủ
Các bộ phận gồm thịt, bong bóng và xương đầu dùng làm thuốc. Trong y học cổ truyền Đông Y, thịt cá thủ còn được gọi là thạch thủ ngư nhục. Nó đặc biệt có vị ngọt, tính bình và không độc. Giúp bổ khí, ích tinh, khai vị và giảm đau. Bong bóng cá thủ gọi thạch thủ ngư đỗ. Còn xương đầu gọi với tên thạch thủ ngư đầu. Ta sẽ lần lượt điểm qua các lợi ích bổ dưỡng của cá thủ. Hay nói cách khác là phương thức trị bệnh từ cá thủ.
Thịt cá thủ (thạch thủ ngư nhục):
- Chữa chứng tinh ít và loãng, khi hành sự chóng xuất.
- Ăn món thịt cá thủ hấp cách thủy với đông trùng hạ thảo hoặc nhục thung dung.
- Hay dùng 50g thạch thủ ngư cắt mỏng, xào với 25g hẹ rồi nấu cháo. Ăn hết trong một lần.
- Trị kiết lỵ kinh niên, trướng bụng, tiêu hóa kém. Lấy thịt cá đem phơi khô, nướng cho thật chín rồi ăn trong ngày.
Bong bóng cá thủ (thạch thủ ngư đỗ):
Chữa liệt dương, di tinh do thận hư. Ta chế biến như sau:
- Lấy 20-30g bong bóng cùng với 15g câu kỷ tử; 12g thỏ ty tử, 15g nữ trinh tử; 10g sa uyển tử và 10g ngũ vị tử.
- Thái nhỏ tất cả, sắc với 400ml nước còn 100ml. Chia làm 2 lần uống trong ngày.
Chữa trĩ ngoại rất tốt. Ta chế biến bong bóng cá dạng cao đặc:
- Chọn bóng cá to khoảng 1kg trở lên. Rửa sạch, thái nhỏ rồi ngâm nước vo gạo nấu 3 tiếng. Vớt ra rửa lại, cho vào nồi nấu với nước thật nhừ. Đánh nhuyễn hỗn hợp đó rồi cô thành cao đặc. Cao này gọi là phiên cao, thể chất dính.
- Có thể chế thêm cao bột vỏ sò hoặc hàu lượng vừa đủ. Trộn thêm với nước sữa, đến khi hết dính, tán thành bột mịn.
- Ngày uống 4g trộn với 4g đường cát.
Trong Đông Y cao bóng cá cũng dùng trong trường hợp làm tăng chất lượng tinh dịch (tinh trùng), được chế biến thành dạng thuốc viên. Ngoài ra còn dùng để chứa vô số bệnh liên quan đến thận, khớp gối, thắt lưng. Hỗ trợ tốt cho cơ thể khi mắc các chứng bệnh lao động tay chân gây ra.
Tuy nhiên trong bong bóng cá chưa một lượng chất keo khá nhiều dễ gây ra chứng sình bụng, khó tiêu. Vì thế những ai có bệnh về đường ruột, tiêu hóa kém không nên lạm dụng.
Xương đầu cá thủ (thạch thủ ngư đầu):
Chữa chứng đái són, đái buốt. Chế biến theo cách sau:
- Đem phơi hoặc sấy thật khô.
- Khi dùng lấy 20-30g mài với nước hoặc đốt cháy, tán bột.
- Uống với nước cơm 3 lần trong ngày.
- Xương cá thủ còn có tác dụng giải độc nấm, hóa chất và thức ăn.
Cá thủ là loài cá có giá trị cao về mặt y học. Mang lại sự khỏe mạnh cho con người. Vậy là ta đã có câu trả lời cá thủ là cá gì? Có dưỡng hay không? Cuối cùng chính là chăm sóc sức khỏe cho gia đình và chính mình bạn nhé!